Hoe begin je met journalen? | Vier kickstarters voor jouw journal

Bijna elk zelfhulpboek of bewustzijnscursus geeft je de tip om journalen onderdeel te maken van je routine. Maar wat is journalen eigenlijk? Hoe begin je met journalen en misschien nog wel belangrijker: hoe zorg je ervoor dat je het met plezier doet? Keep on reading! Ik leg je uit welke vormen er zijn van journalen, waarom het zo fijn is en hoe je ermee kunt beginnen. Oh ja: én hoe je van journalen een gewoonte maakt waar je straks niet meer zonder wilt.

Wat is journalen?

De letterlijke vertaling van journalen (of eigenlijk journaling) is 'een dagboek bijhouden'. In principe is het ook niet meer dan dat. Als je wel eens een dagboek hebt bijgehouden, dan weet je vast nog dat je daarin vooral opschreef wat je op dat moment bezig hield. Soms maakte je er een tekening bij of kwam er misschien ineens een gedichtje vrij. Journalen is niets meer (en ook zeker niet minder) dan dat: het opschrijven van datgene wat er op dat moment door je heen gaat.

Deze vrije vorm van schrijven (ook wel free-writing genoemd) is dus niets anders dan een pen en papier pakken en schrijven. Het liefst schrijf je met de hand en laat je alles wat met een scherm te maken heeft achterwege (waarom ik groot voorstander ben van schrijven met de hand lees je hier). 

Er zijn minder ook vrije vormen van journalen, zoals bullet journaling, ontwikkelt door de Amerikaan Ryder Carroll. Bij bullet journaling combineer je productiviteit met creativiteit. Aan de ene kant vul je het journal met je planning en afspraken en aan de andere kant behoud je ruimte voor krabbels en tekeningen. De cover van het boek zegt: 'Het verleden vastleggen, het heden organiseren en de toekomst plannen.'

Bullet journaling is een wezenlijk andere vorm dan het vrije schrijven, omdat je bij de laatste juist alles wat met productiviteit te maken heeft even helemaal loslaat. Maar vergis je niet: juist door dat los te laten is de kans groot dat je daarna juist productiever wordt. 

Waar is journalen goed voor?

De reden dat er zoveel mensen van journalen een gewoonte hebben gemaakt, is dat het een fijne manier is om rust en overzicht te creëren in je leven. Als je hoofd vol gedachten zit, herhalen die gedachten zich de hele dag. Het is als een langspeelplaat die op repeat staat. Deze gedachten kunnen met van alles en nog wat te maken hebben: met je werk, relatieperikelen, to-do's, je kinderen, de aankomende reis die je wilt maken: you name it en je gedachten zijn er druk mee. Deze gedachten spelen zich vaak op een, laat ik zeggen 'oppervlakkige' laag af in je bewustzijn. En ze nemen best wat ruimte in beslag.

Doordat deze gedachten de overhand hebben, blijft er weinig ruimte over om eens wat andere hoeken van je geest te onderzoeken. Dat kan wel, natuurlijk, zeker als je ergens op de dag tijd vrij maakt voor een meditatie. Maar als je die tijd niet neemt, of nog eens wat dieper wilt gaan in zo'n meditatie, is het heel fijn dat die gedachten niet meer in je hoofd zitten, maar op het papier in je schrift staan. 

Dat maakt journalen zo fijn: het is een manier om je geest te onderzoeken en om al die losse eindjes uit je hoofd te halen. Door iedere dag je journal te pakken en op te schrijven hoe je je voelt, waar je je mee bezig houdt of wat je dwars zit, start je de dag met meer ruimte in je geest. Dat maakt dat je de uitdagingen van de dag beter op kunt vangen en dat er ruimte is om ook met diepere vraagstukken aan de slag te gaan. 

De antwoorden op die vraagstukken zullen zich niet altijd tijdens de eerste keer schrijven aandragen, maar als je consistent blijft journalen word je rijkelijk beloond door diepe inzichten. Inzichten waardoor je weer verder kunt op jouw pad. Zie de pen en het papier maar als een van je goede vrienden waar je alles (en dan ook echt alles) tegen kunt vertellen - zonder dat je een oordeel of oplossing van de ander hoeft te verwachten. Gauw genoeg merk je dat je je verbindt met de wijsheid in jezelf.

Vragen voor journalen

Maar hoe begin je een journal? Allereerst heb je de juiste materialen nodig. En dat is voor iedereen anders. De één doet het met een schrift van €0,50,- van de Action en de ander koopt een Moleskine-schrift met harde kaft en versierde omslag. Zelf heb ik mijn favoriete schrift gevonden bij het merk Conceptum. Ze vallen in dezelfde prijscategorie als de Moleskine schriften, maar ik vind ze net wat fijner qua papier. En ze hebben pagina-nummers, iets wat ik prettig vind.

Als ik onderweg ben, neem ik vaak mijn iPad en pencil mee. Daar kan ik dan ook nog een beetje op werken (en Youtube kijken 👀). Op mijn iPad heb ik de app Flow staan van Moleskine, in die app kun je tekenen, schrijven en creëren wat je wilt. Wat je ook kiest om jouw journal-avontuur mee te beginnen, ik zou altijd kiezen voor een schrift met een zachte kaft. Die is lekker soepel, waardoor je altijd makkelijk op beide pagina's kunt schrijven.

Zodra je je materiaal op orde hebt, wil je natuurlijk aan de slag. Hoe? Ga zitten, open je schrift en schrijf datgene op wat er het eerst in je opkomt. Spreek met jezelf van tevoren af hoeveel bladzijden je wilt schrijven of zet een wekker. Begin eens met twee bladzijden of vijf minuten schrijven. Doe ondertussen geen andere dingen, maar hou je pen op het papier. Hiermee geef je je geest de kans om daadwerkelijk bij die diepere laag te komen.

Als je niet weet hoe je kunt beginnen met journalen, probeer dan eens te openen met een van deze zinnen:

• Vandaag voel ik me ...
• Als ik mocht kiezen, dan zou ik vandaag ...
• Vandaag wil ik in ieder geval ...
• Ik ben dit journal begonnen, omdat ...

Weet je na een paar zinnen niet meer wat je moet schrijven? Dat maakt helemaal niet uit. Stop niet met schrijven, maar schrijf gewoon op dat je niet weet wat je op moet schrijven. Je zult zien dat er zich vanzelf weer iets aandient wat opgeschreven wil worden.

Maak een gewoonte van journalen

Een gewoonte maken van journalen zorgt ervoor dat je steeds verder je geest kunt verkennen. Je pelt als het ware de lagen af van je geest, waarbij je soms rommel tegenkomt die je liever niet meer ziet, maar waarvan het toch goed is er doorheen te werken. Juist door ongecensureerd je gedachten uit te schrijven, schoon je je geest op. Logischerwijs dien je het wel met enige regelmaat te doen.

De makkelijkste manier om van journalen een gewoonte te maken, is door er 's ochtends mee te beginnen. Dat moment van de dag is ook een goed moment om te schrijven, omdat je dan net uit de nacht komt en je geest fris is. Het maakt dat er nog geen ruis van de dag je gedachten verstoord, waardoor je gelijk de diepte in kunt. Ook zorgt journalen in de ochtend ervoor dat je eigenaarschap neemt over je dag. Je kunt opschrijven wat je van de dag wilt maken, wat je taken zijn en hoe je je wilt voelen. Je zet de toon door je intenties van de dag op te schrijven.

Wil je meer weten over hoe je van journalen in de ochtend een gewoonte kunt maken? Lees dan eens dit blog: Morning pages schrijven | Heeft het zin?

Oh ja en: een nieuwe gewoonte in laten slijten heeft even tijd nodig (ze zeggen zo'n 66 dagen), dus wees lief voor jezelf en gun jezelf deze tijd om het journalen eigen te maken.