Je kent het wel: je hoofd zit vol chaotische gedachten, maar nadat je met iemand hebt gekletst, voel je je opgelucht. Je hoofd is leeg en je hebt meer overzicht. En precies dit is wat schrijven zo krachtig maakt. Schrijven helpt je om je hoofd op te ruimen, waardoor je meer focus en dus ruimte voor creativiteit krijgt. Deze werking wordt nog eens extra krachtig als je gaat schrijven met de hand.
Het belang van schrijven bij creativiteit
Schrijven met de hand is een manier om je met jezelf te verbinden. Het maakt je kalm en zorgt ervoor dat je beter weet welke vraagstukken er in jouw sluimeren. Je haalt ze als het ware omhoog, waardoor ze niet op de achtergrond door blijven draaien en energie vragen. En als je een vak hebt waarbij je content moet creëeren (in welke vorm dan ook), is het belangrijk om een 'schone' geest te hebben.
Door te schrijven met de hand leer je jezelf beter kennen. Je wordt je bewuster van je patronen en overtuigingen, waardoor je makkelijker keuzes maakt die jouw dienen. Daarmee geef je jezelf in je schrijfproces een groot cadeau. Wat je namelijk doet is ruimte creëeren in je systeem, waardoor de stroom van ideëen die door jou heen golft veel makkelijker naar de oppervlakte kan komen. Als je het mij vraagt, mag schrijven met de hand daarom niet ontbreken in jouw creatieve proces. Ik zie schrijven met de hand zelfs als één van de belangrijkste pilaren voor het voeden van mijn creativiteit.
De kracht van schrijven met de hand
Schrijven met de hand verschilt op verschillende van iets uittypen op je computer of in de notities van je telefoon. Als eerste heb je niet te maken met een scherm waar je tegen aankijkt. Tenzij je op iPad schrijft, zoals ik. Toen ik zoveel ging reizen werd het super onhandig om al die schriften steeds mee te slepen, dus kocht ik een iPad gekocht met een pen. In het begin voelde dat een beetje als vreemdgaan van mijn eigen filosofie: schrijven met een pen in een schrift. Doordat ik besloot deze iPad alleen te gebruiken voor schrijfactiviteiten., merkte ik dat ik me alsnog mijn schrijf-met-de-hand behoefte kon uitleven. Op de iPad kwam geen Netflix, Facebook of wat ook maar. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik met mijn iPad nu dezelfde associatie heb als met mijn schrift wat ik eerder iedere avond klaag legde op mijn bureau voor de volgende ochtend.
Terug naar het schrijven met de hand. Door te schrijven met een pen, vertraag je ook je geest. Daardoor ben je op een diepere laag je gedachten aan het onderzoeken. Ga maar na: je denkt niet in hele zinnen, maar in beelden of in woorden. Jezelf een pen ter handen nemen en van deze beelden en woorden hele zinnen te maken, dwingt je om je te vertragen.
Door de tijd te nemen om je gedachten op te schrijven, maak je verbinding tussen je lichaam en je geest.
Daarnaast zorgt schrijven met de hand voor het leggen van een connectie tussen je lichaam en je geest. Je lijf zit vol met herinneringen, emoties en opgeslagen trauma’s. Zodra je jouw lichaam op een positieve manier gaat gebruiken – zoals door te dansen, yoga te doen of seks te hebben – kom je terecht in het huidige moment. Daardoor ga je jouw lichaam bewonen en open je je meer voor dat wat er zich in jouw lijf schuilhoudt. En ook al is schrijven maar een kleine fysieke beweging, het is net als de andere vormen een manier om in het huidige moment terecht te komen.
Schrijven is óók voor jou
Om maar gelijk duidelijk te zijn: schrijven met de hand is voor iedereen. Echt voor iedereen, dus ook voor jou. Zelf schrijf ik al een paar jaar elke dag in mijn schrift en anderen zeggen dan ook vaak tegen mij: ‘Ja, maar jij vindt het ook nog eens leuk’. Dat is absoluut waar. En dat komt omdat ik heb ervaren wat het me brengt. Ik vind het belangrijk dat we met elkaar de echte verhalen in de wereld brengen. Zonder al die opsmuk en lagen eromheen. Hoe meer je je met jezelf verbindt (bijvoorbeeld door te schrijven met de hand), hoe makkelijker dat lukt.
Of je het nu leuk vindt of niet, of je nu denkt dat je het goed kan of niet: het is allemaal niet relevant. Het enige wat je nodig hebt om te kunnen beginnen is een stukje papier, een pen, tijd én: commitment. Om de kracht van schrijven met de hand echt vrij te laten komen, moet je er een (dagelijkse) gewoonte van moeten maken.
Free-writing als vorm voor jouw schrijfoefening
Er zijn verschillende schrijfoefeningen die je kunt gebruiken om met meer richting jouw gedachten te onderzoeken. De meest laagdrempelige manier om te beginnen met schrijven is in de vorm van ‘free-writing’. Maar vergis je niet: laagdrempelig wil niet zeggen dat de effecten daarmee minimaal zijn. Een dagelijkse gewoonte maken van free-writing maakt dat je gedachten veel minder rommelig zijn en je meer focus krijgt voor zaken die er toe doen.
Hoe te beginnen?
De eerste stap voor het inbouwen van deze gewoonte is door te zorgen voor het juiste materiaal. En dit is zeer persoonlijk! De één hecht niet zoveel waarde aan wat voor soort schriftje of pen, de ander raakt juist extra gemotiveerd als die het juiste materiaal tot diens beschikking heeft. Ik heb nogal wat stier-energie in mijn sterren staan, wat maakt dat het juiste materiaal voor mij belangrijk is. Hoe dat voor jou ook is: ik raad je in ieder geval aan om een schrift te kopen die je speciaal gebruikt voor je schrijven. Voordat ik op mijn iPad schreef (daar gebruikte ik trouwens de app van Moleskine, super fijn), was ik fan van de schriftjes van Conceptum: het papier schrijft zo lekker zacht.
Voor mijn dagelijkse schrijven gebruikte ik de A-5 notitieboeken met stipjes. En om mijn projecten overzichtelijk uit te werken en mindmaps en tekeningen te maken, gebruikte ik de grote van A4-formaat met blanco vel.
Maar opnieuw: dit is persoonlijk. Zorg in ieder geval dat het materiaal dat je gebruikt jou motiveert om te schrijven. Als je een pen gebruikt die om te haverklap leeg is, dan raad je al wat er van je nieuwe gewoonte terecht gaat komen.
Heb je eenmaal het juiste materiaal op orde, bepaal dan een moment op de dag waarop je je schrijfoefening wilt gaan doen. Wat is voor jou een prettig moment? Gelijk bij het opstaan? Of misschien tijdens of na het afronden van je werkdag of juist in de avond voor het slapen gaan? Kies één moment en houd je vast aan dat moment. Daarmee maak je de kans groter dat je deze gewoonte daadwerkelijk laat inslijten.
Last but not least: stel jezelf een doel. Je kan het doel van je schrijfoefening koppelen aan een tijd of aan een aantal pagina’s dat je wilt schrijven. Begin bijvoorbeeld met vijf minuten, of twee bladzijden in je schrift. Verplicht jezelf om deze tijd of pagina’s al je aandacht op het schrijven te richten en laat je niet afleiden door wat ook maar.
Wat schrijf je op?
En dan, als alles klaar is om te starten met schrijven: wat schrijf je op? De naam van de oefening zegt het al: het gaat om vrij schrijven. Schrijf dus datgene op, wat er op dat moment in je op komt. Alles is goed! Je schrijft puur en alleen voor jezelf, niemand zal jouw schrift ooit gaan lezen. Dat betekent dat je kunt schrijven over de boodschappen die je straks moet doen. Of over de droom die je afgelopen nacht had of een herinnering die in je op komt. Schrijf! Je merkt dat je na verloop van tijd steeds makkelijker schrijft.
Lukt het je niet om vanuit het niets te schrijven, dan is dat geen probleem. Het is ook niet gek, zeker als deze oefening nieuw voor je is. Als je behoefte hebt aan richting, of juist wilt dat er iets concreets uit je schrijven komt, dan kun je ook gebruik maken van vragen. Dat kunnen vragen zijn die je al bezighouden, bijvoorbeeld:
- Wat is de belangrijkste boodschap van het hoofdstuk dat ik nu schrijf?
- Waarom maakte [vul een gebeurtenis in] zoveel indruk op me?
- Waar wil ik mijn komende blogs over schrijven?
- Hoe zorg ik voor een duidelijke lijn in mijn verhaal?
- Wie mag als personage niet ontbreken in het volgende hoofdstuk?
Je kunt ook vragen gebruiken die niets met je werk te maken hebben, maar die wat algemener zijn, zoals:
- Hoe voel ik me vandaag?
- Waar heb ik echt zin in?
- Wat is het belangrijkste dat er de afgelopen maand is gebeurd?
- Waarom schrijf ik met de hand?
- Wie heb ik lief?
Ga vervolgens vooral lekker schrijven. Het is niet belangrijk of de woorden die er komen antwoord geven op de vraag die je hebt gesteld. Hou je pen op het papier en schrijf. Laat de woorden komen, zelfs als je het even niet weet.
Wil je next level gaan met free-writen? Lees dan ook eens dit artikel waarin ik je alles uitleg over wat er gebeurd als je gaat schrijven met je niet-dominante hand: 'Free-writing met je andere hand: een oefening'.